نصب و راه اندازی ایمیل سرور Exchange Server

فاطیما

فاطیما نیز به عنوان یکی از شرکتهای فعال در زمینه فناوری اطلاعات امکان نصب و راه اندازی و انجام تنظیمات مربوط به آن را برای مشتریان خود از همان ابتدای فعالیت خود فراهم نموده است. Exchange Server نیز همانند سایر سرویس ها نیاز به تحلیل و بررسی و تنظیمات بسیار مهم، قبل و بعد از نصب دارد که با انجام دقیق آنها می توان از یک سرویس خوب در شبکه بهره برد. تنظیمات مربوط به Certificate, SPAM, AntiVirus, SPF Record, Database Management, Backup Solution, Firewall Configuration و سایر تنظیمات است که یک سرویس قوی و امن را در اختیار مجموعه قرار می دهد.ارائه راهکار برای مجموعه های بزرگ که دارای کاربران زیادی هستند. راهکارهای High Availability جهت اطمینان خاطر داشتن از اینکه سرویس ارسال و دریافت ایمیل همیشه آنلاین خواهد بود، راهکارهای Fault Tolerance جهت اطمینان از صحت دیتابیس ها، راهکارهای جلوگیری از دریافت اسپم و همچنین جلوگیری از اسپم شدن نامه های ارسالی، راهکارهای اطمینان از عدم دریافت ویروس از طریق نامه های ورودی جزئ مواردی است که گروه فاطیما  در تمامی پروژه های خود به آنها توجه ویژه ای نموده و خود را نسبت به آن مسئول می داند.مدیریت تهیه فایل پشتیبان از دیتابیس های ایمیل سرور و نگهداری آنها در مکان مطمئن نیز جزو موارد مهم مربوط به راه اندازی این سرویس می باشد که کارشناسان گروه فاطیما همواره در این حوزه اقدامات لازم را انجام داده‌اند.

 

خدمات فاطیما

امروزه با پیشرفت فناوری اطلاعات، شرکتها و سازمانها رفته رفته از روشهای سنتی به سمت خدمات الکترونیک حرکت می‌کنند. برای صرفه جویی در زمان و هزینه، دیگر نامه نگاریهای داخل شبکه و حتی خارج شبکه عمدتا به صورت الکترونیکی صورت میگیرد. در این حوضه یکی از مهمترین سرویسهای ارائه شده، ایمیل سرور است که بسیاری از مشکلات را از دوش مدیران و کارکنان سازمان برداشته و نظم و ترتیب خاصی به فرایندها و چرخه انجام عملیات‌های سازمانی خواهد بخشید.

 

میل سرور چیست؟

میل سرور نرم افزاری می باشد که همانند یک شبکه کامپیوتری عمل نموده و کار اصلی آن تبادل نامه های الکترونیکی می باشد. در واقع Mail سرور دارای امکانات وسرویس های خاصی است که برای ارسال میل از یک سرور به سایت ها و ایمیل های دیگران مورد استفاده قرار می گیرد. با کلیک کردن یک دکمه ماوس شما می توانید یک ایمیل را از یک نقطه جهان به نقطه ای دیگر در چند ثانیه ارسال نمائید. به مجموعه ای از نرم افزار ها و سخت افزار ها گفته می شود که امکان ارسال و دریافت پست الکترونیک را برای یک سازمان فراهم می آورد. بسیاری از ما از این فرایند ارسال داده استفاده می نماییم، اما تا به حال از خود پرسیده ایم که این ارسال ایمیل چگونه صورت می گیرد؟ پاسخ به این پرسش حول محوری به نام سرور میل می چرخد. سرور پست الکترونیکی مثل یک پستچی در یک محله عمل می کند و عملکرد آن بدین صورت است که هر ایمیل پس از ارسال از مجموعه های سرویس دهنده پست الکترونیک که در آن آدرس گیرنده برای ایمیل مشخص می گردد، عبور نموده و به سرور مقصد می رسد.
این فرایند درست همانند رد و بدل شدن داده در اینترنت می باشد. هر ایمیل به چندین بسته اطلاعاتی تقسیم می شود که همه آنها روی یک کامپیوتر مرکزی ( ایمیل سرور ) که سرویس ایمیل را میزبانی می کند قرار می گیرند. وقتی فرستنده بر روی کلید Send کلیک نماید، بسته های اطلاعاتی از طریق اینترنت به سروری که سرویس ایمیل گیرنده را پشتیبانی می کند ارسال می شود، در این زمان سرور گیرنده به دنبال آدرس ایمیل فرد گیرنده می گردد و به محض یافتن آن، ایمیل را در پوشه inbox آن منتشر می سازد، بدین ترتیب شخص گیرنده ایمیل را همان گونه که فرستنده ارسال نموده است، مشاهده می نماید. از محبوب ترین سرور ایمیل های رایگان می توان به Yahoo ,Gmail و Hotmail  اشاره نمود.

 

برخی از مهم ترین میل سرور ها

Microsoft Exchange
Edura Mail Server
MHdsoft Mail Server
Mdaemon
Smarter Mail Server

 

میل سرور ها

وقتی شما یک دامین به مدت مشخص خریداری می نمایید می بایستی بر روی آن آدرس DNS تنظیم نمایید.
DNS به معنای Domain Name Server  می باشد که آدرسهایی مانند Ns1.x.com و … دارد. وظیفه ی DNS آن است که آدرس آی پی منسوب به Sub-domain مشخص را به Client برگرداند. برای مثال – وقتی شما تایپ می کنید Centralclubs.com سیستم ابتدا شما را به Name Server منسوب به آن یعنی ns1.tabasheer.com. معرفی می کند و سپس از آن سرور آدرس آی پی سرور هاستینگ WWW متعلق به Centralclubs.com را می پرسد و آن Name server آدرس      ۶۵٫۲۵۴٫۳۹٫۸۶ را بر می گرداند و سپس شما بدان متصل می شوید ( رجوع شود به RFC ها ).

در خود DNS این نوع از اطلاعات تحت عناوین متفاوتی ذخیره می شوند – که به نوع بالا که توضیح داده شد A رکورد یا A RECORD می گویند. نوع دیگری نیز وجود دارد به نام MX رکورد که وظیفه ی آن اینست که آدرس آی پی میل سرور را برگرداند. برای مثال وقتی شما به Emails are not allowed ایمیل ارسال می نمایید – سرور ایمیل منسوب به جایی که شما از آن ایمیل ارسال نمودید ( مثلا” Yahoo.Com ) ابتدا آدرس DNS منسوب به MHDsoft.Com را استخراج می کند و سپس از آن MX را درخواست می کند و مثلا” عدد ۱۲۷٫۰٫۰٫۱ را بر می گرداند. سپس میل سرور یاهو به آن سرور از طریق پورت ۲۵ متصل شده ( در A از طریق پورت ۸۰ معمولا” متصل می شود ) و سپس با دستور EHLO YAHOO.COM و یا در برخی از سرورها با Changing mode به HELO YAHOO.COM شروع به ارسال ایمیل شما می نماید. ( رجوع شود به MAIL SERVER RFC )

راه اندازی Name Server و E-mail server کار چندان مشکلی نمی باشد – اما در اینترنت چندین سایت هستند که DNS رایگان در اختیار شما قرار می دهند مانند Zoneedit.Com  – ( البته امید وارم تا به حال بر روی ایران بسته نشده باشد ) – و با استفاده از چنین سایتهایی شما می توانید MX رکورد جدیدی را تعریف نمایید و با تنظیم یکی از NS های دامینتان به مثلا” Ns1.Zoneedit.com  ایمیلهای خود را به هر سروری که مایل باشید ارجاع دهید.

 

مزایای استفاده از ایمیل سرور

  • صرفه جویی در هزینه: کاهش هزینه ناشی از خرید کاغذ، بایگانی و جست و جو
  • صرفه جویی در زمان: نامه های الکترونیک به صورت آنی به مخاطب شما خواهد رسید و زمان کارکنان سازمان جهت جابجایی نامه ها بیهوده تلف نخواهد شد.
  • ارسال و دریافت نامه‌ها، درخواست ملاقات، درخواست استفاده از تجهیزات و …
  • تعریف قوانین کنترلی و سطوح دسترسی کاربران
  • گروهبندی کارکنان و اعمال مدیریت برروی ارسال و دریافت آنها
  • اعمال فیلترینگ جهت ارسال و دریافت ایمیل
  • امکان ارسال نمونه نامه به مدیر هر فرد یا بخش بدون اطلاع آنها جهت کنترل ارسال و دریافت
  • امکان استفاده آفلاین در صورت قطع بودن اینترنت و برقراری ارتباط داخلی بین کارکنان
  • اعمال محدودیت حجمی یا تعدادی جهت ارسال ایمیل
  • امکان دریافت فکس برروی ایمیل: شما میتوانید فکس خود را به شبکه متصل کرده و تمامی فکسها را به صورت خودکار برروی ایمیل خود مشاهده کنید.
  • تهیه بایگانی و آرشیو از ایمیل‌های موجود به صورت خودکار
  • ثبت زمان و تاریخ ارسال، دریافت، مشاهده و پاسخ هر ایمیل در سیستم
  • امکان ارتباط با ایمیل‌های محیط اینترنت مانند یاهو، جیمیل، اَوتلوک و … و حتی درصورت ثبت دامین امکان ارائه سرویس ایمیل برروی نام دامنه سازمان
  • امکان ایجاد پوشه برای اشتراک گذاری فایل برروی بستر ایمیل سرور
  • هماهنگی با کاربر ویندوزی و اکتیو در صورت استفاده از Exchange Server
  • برنامه ریزی و رزرو ملاقات و جلسات
  • امکان استفاده از موبایل جهت کنترل ایمیل‌ها

 

Exchange Server

اکسچنج سرور یا Exchange Server یکی از سری محصولات محبوب و معروف از سرورهای مایکروسافت هست که در شبکه های بزرگ استفاده میشه و همونجور که از اسمش پیداست قسمت سرور قضیه هست و طبیعتا برای اتصال و استفاده از اون باید از یک قسمت دیگه به عنوان کلاینت استفاده کرد . کاربرد اصلی این محصول در اصل استفاده به عنوان یک ایمیل سرور یا همون پست الکترونیک هست ، سرویس پست الکترونیک یا سرویس دهنده ایمیل در واقع یک نرم افزار کاربردی هست که ایمیل ها را از سرویس گیرنده های ایمیل ( Client) و یا سرورهای پست الکترونیک (Mail Server) دیگر دریافت کرده و بعد آنها را به دست گیرندگان می رسونه. این سرور پست الکترونیک معمولا شامل فضای ذخیره سازی پیام ها ، مجموعه ای از قوانین قابل تعریف ، لیستی از کاربران و مجموعه ای از ماژول های ارتباطی می باشد.به عنوان مثال وقتی شما به وب سایت یاهو وارد میشید و ایمیل رو وارد می کنید در حقیقت به ایمیل سرور یاهو متصل شدید ، شما میتونید ایمیل ارسال و دریافت کنید و فایل آپلود کنید و یک فضای اختصاصی برای خودتون ایجاد کنید ، شما میتونید بگید از چه کسایی ایمیل بگیرم و یا نگیرم و این یک نوع از همین قوانینی هست که گفتم ، حالا تصور کنید که یک ایمیل سرور برای سازمان خودتون دارین که این سرور تمامی اینکارها رو انجام میده با این تفاوت که همش بصورت داخلی فقط برای سازمان شما انجام میشه و دیگه نیاز نیست ایمیل های سازمانی یا شخصی شما توی سایت یاهو یا امثالهم باشه و طبیعتا محرمانگی براتون ایجاد میکنه . از قابلیت های معمولیش اگر بخایم بگیم میتونم به تاریخ و تقویم و زمانبندی کار ها اشاره کنم که هم توسط برنامه های کلاینت مثل Outlook قابل دسترسی هستن و هم از طریق وب . مایکروسافت در حال حاضر نسخه ۲۰۱۰ این محصول رو ارائه کرده ولی در حدود ۱۵ سالی میشه که در زمینه Mail Server فعالیت میکنه .

 

قابلیت های Exchange Server

۱٫ امنیت درمقابل هرزنامه ها و ویروس ها ( Viruses & Spams) : در نسخه ۲۰۰۷ و بعد این برنامه امکانات درونی مقابله با هرزنامه ها یا اسپم ها و ابزار های ضد ویروس یا همون Anti-virus و همچنین ابزار قوی ف ی ل ت ر ی ن گ و بررسی همزمان چند دستگاه وجود ارائه شد .

۲٫ محرمانگی تبادل نامه های الکترونیکی ( Privacy) : با استفاده از توابع قدرتمند رمز نگاری استفاده شده در تبادل نامه های الکترونیکی از جمله استفاده از ساختار PKI تبادل نامه های داخلی و نامه های الکترونیکی از طریق اینترنت، محرمانگی نامه های تبادل شده را حفظ می کنه .

۳٫ سیستم واحد تبادل نامه ها ( Unified Messaging ) :سیستم واحد تبادل نامه ها، امکان دریافت انواع مختلف پیغام مانند فاکس، نامه های صوتی و همچنین امکانات جدیدی چون دریافت پیغام های صوتی بوسیله تلفن معمولی را می ده .

۴٫ بازدهی کار گروهی و کارایی Performance & Team Work) : امکانات توسعه یافته کار با تقویم ها، کار در خارج از شرکت، سفارش منابع و تنظیم فهرست قرارهای ملاقات، کار گروهی را آسان می کند و بازده کار گروه را بالا می بره.

۵٫ تبادل نامه ها از طریق اینترنت : از هر کامپیوتری از هر جا می توان از طریق اینترنت بکمک رابط کاربری بسیار مجهز و مشابه آتلوک به صندوق پستی خود دسترسی داشته باشید. تمامی امکانات موجود در اتلوک از جمله، تقویم، یادداشت ها، تکالیف، قرار ملاقات ها، زمان بندی تکالیف، کارت های ویزیت و… در دسترس شما می باشند. این رابط کاربری تحت وب Outlook Web Access می باشد.

۶٫ تبادل نامه ها از طریق موبایل: فناوری Exchange Active-sync کار با نامه ها و تقویم از طریق دستگاه های موبایل را آسان می سازد و همچنین امنیت تبادل اطلاعات و تراز دسترسی را کنترل می کند.

۷٫ استفاده از Power-shell : با استفاده از این قابلیت شما میتوانید چندین عملیات را بصورت همزمان در قالب یک Script در آورده و همزمان اجرا کنید.

۸٫ قابلیت دسترسی بالا یا High Availability: این امکان رو به شما میده که چندین سرور بصورت پشتیبان داشته باشید تا در صورت بروز مشکل برا هر کدوم سرور بعدی وارد کار بشه .

 

Exchange Server و قارسی

این نرم افزار تاریخ شمسی نداره ولی در محیط تحت وب قالب و راهنمای بسیار بسیار خوب فارسی شده توسط خود مایکروسافت داره ، چند تا از شرکت های ایرانی اومدن و زحمت کشیدن این محصول رو براش تاریخ شمسی تهیه کردن که من اسم شرکت ها رو نمی برم ولی به امکانات فارسیش اشاره می کنم :

  • پشتیبانی از تاریخ و تقویم هجری شمسی در Access Outlook Web
  • برنامه کلاینت تحت وب Microsoft Exchange)
  • پشتیبانی از تاریخ و تقویم هجری شمسی و امکانات فارسی در Outlook 2003/2007 Microsoft
  • غلط یاب املایی زبان فارسی
  • مناسبات و ایام تعطیل ایران در محیط Outlook 2003/2007 Microsoft
  • پشتیبانی از ویندوز سرور ۲۰۰۳ و ۲۰۰۸
  • پشتیبانی از نسخه ۶۴ بیتی و ۳۲ بیتی
  • سازگاری کامل با ویندوز ویستا و تمامی مرورگر ها